from the corner of the world

Bərpa ilimdir demişdim bu il üçün ilin əvvəlində... Səyahətlərlə bərpa etdim özümü mən də. Bu il sanki, kainat da mənim bu istəyimə səs verdi. İlin ilk yarısında, ilk 6 ayında 10-a yaxın şəhəri gəzdim. Bu gəzintilər təkcə gəzinti olmadı, karyerama da, özümü inkişafa da, özümü təsdiq və inama da işıq tutdu. Həm də necə işıq.. Ən gurundan :)  Mart idi...  Belçikanın Brüssel şəhərinə ilin ilk səfərini etdim. Öyrəndim, gəzdim və içimdə özüməinamın ilkin qığılcımları sezildi. Sanki içimdə gizlənmiş bir yerlərdə "mən də varam və burdayam" deyib başlarını dirçəldirdilər.. Bu inamın cücərtiləri ilə Niderlandın Haaqa, Rotterdam, Amsterdam şəhərlərini gəzdim, sonda isə Türkiyənin İzmirinə baş çəkib doğma Bakıma qayıtdım. Amma bilirdim yayda məni hələ iki səfər gözləyir.. May idi... Keçən il vidalaşıb, "görəsən bir də nə vaxtsa buralara gələ biləcəyəm?" dediyim və çox sevdiyim Estoniyanın Tallin şəhərinə yenidən səfər etdim. Bu dəfə bütün dadını duydum Tallinin. Keçən ilin ağr...

Gözlərimi yumub 2023-cü ili düşünəndə ilk 40 günü həyatımın olmaq istədiyim yerində və niyyətlərimin ard-arda olaraq necə həyata keçdiyinin şahidi idim. Nə qədər özümə inamlı, nə qədər özümdən razı, gələcəyə planlar qurub 2023-cü ilimi daha da rəngləndircəyimə əmin şəkildə başlamışdım. Özümü inkişaf, özümü tanıma, yeni iş təklifi, rəssamlıq dərslərim.. Söz vermişdim özümə, 2023-cü il yeni başlanğıclar ili olacaqdı. İlk dəfələr ili olacaqdı.. çox şey edəcəkdim ilk dəfə, məsələn ilk dəfə xaşın ətinin dadına baxacaqdım ki baxmışdım da :), ilk dəfə hamama getmişdim, ilk dəfə rəsm dərnəyinə yazılmışdım və hələ uzun bir siyahım da var idi indi unutduğum. Amma nə oldu? ..40 gün sonra həyatımın altı üstünə gəldi. ..qorxdum çox qorxdum. İlk dəfələr ili oldu 2023, doğrudur. Amma hərəkət və planlar üçün yox, daxili aləmimin bərpası və yenidən yaranmaq üçün. Mən aylarla susdum, aylarla gizləndim, aylarla öz içimdən çıxmadım. Aylarla bu dünyada yaşamadım, sadəcə nəfəs aldım. Gizləndim... Gizləndim....

 Heç özünüzə sual vermisiniz ki, bu axtarışlar nə zaman bitəcək? Bu özünə dönüş, bu özünü axtarış, səhvlərdən çıxarılan dərslər? Nə zaman son tapacaq yalançı gülüşlərin, özün olmayan sifətin arxasında gizlənmələr? Yaxşı olmadığın halda "yaxşıyam" cavabların, etmək istəmədiyin, özünü məcbur hiss etdiyin hadisələr qarşısında səsini çıxarmayıb hər birinə razılıq verməyin... Nə zaman bitəcək? Nə zaman özünü özün kimi göstərəcəksən ətrafındakılara? Nə zaman əsl mənin baş qaldıracaq içindən, utanmadan, çəkinmədən, qorxmadan? Axı nə zaman səsini çıxaracaq ruhun? Nə zaman deyəcək "heey mən burdayam, gör məni, dinlə məni.."?  Nə zaman iki həyatın birləşib tək olacaq, daxilindəki dünyanla yaşadığın real həyatın nə zaman bir birindən üz çevirməyəcək və hərəsi bir tərəfə çəkişdirməyəcək səni? Heç bunları düşünmüsüz?...  Heç özününzə sual vemisiniz ki nə üçün bu qədər yorğunsuz? Nə üçün bu qədər həyatdan qopmuş və hər kəsin dediyi ilə razılaşacaq qədər cılızlaşmısınız öz gözünüz...

Bu il fevral ayı bizə hər dörd ildən bir özünü göstərən 29cu günü ilə gəlimşdi və gəldiyi kimi də getdi.. 2020-ci ilin cəmi iki ayını geridə qoymuşuq, amma bu ikicə ayda o qədər hadisələr baş verib ki, bu balaca dünyamızda. Müharbələr, xəstəliklər, viruslar, münaqişələr, qəzalar, anomaliyalar... hamısı da ayrı-ayrılıqda geniş mövzulardı halbuki. Nə qədər bu gündəmdən uzaq düşmək istəsə də insan, özünü istər istəməz bu qlobal müzakirələrin içində tapır və əriyib itir. Mart ayı isə müjdə ayıdır mənim üçün. Yuxarıda sadaladıqlarımın əksini isbat edən bir şey.. Xoş xəbərlərim və həyəcanlı gözləntilərim var.. Daşın içindən gül çıxa bilirsə, bu iyrəncliklərin də içindən xoş nəsə çıxmalı idi. O isə artıq məndədi, mənimlədi.. Qeyd etdiyim kimi fevral dünyəvi problemlər, siyasi məsələlərlə fikrimizi dağıtdı. Mənsə vaxt tapdıqca kitablarımın içində axtardım cavablarımı. Fevral ayı boyunca iki kitab bitirə bildim və bircə kitab aldım: Nejat İşlər - "Ben hep senin yanındayım...

Bəzi günlər var ki onlar haqqında uzun uzadı yazmaq istəsəm də yaza bilmirəm. İçimdə saxlamaq istəyirəm o günümün bütün detallarını. Bu ilki doğum günüm qarşıladığım yeni il qədər qəribə, maraqlı, hər iki hissin qarışığı ilə birlikdə gəldi keçdi :) Düşünəndə həm üzüm gülür, həm də içimdə incikliklər baş qaldırır. Amma maraqlısı budur ki, artıq hər ad günümün verdiyi mesajları oxumağı bacarıram. Və bu ilin verdiyi mesaj məni o qədər rahatlatdı ki. Qəribə və anlaşılmaz sakitçilik.. Nə üçün olduğunu isə çox gözəl bilirəm. Fərqində olmaq, hisslərin ən gözəlidir :) Bu ilki devizim: "ÖZÜNÜ HEÇ NƏYƏ MƏCBUR ETMƏ, İÇİNDƏN NECƏ GƏLİRSƏ İNSANLARA ELƏ DƏ DAVRAN." * ilk doğum günüm oldu ki şam üfürmədim * bu il də papa məni təbrik etmədi * 3 il sonra qar gördüm, oğlum isə ömrü həyatında ilk dəfə qara toxundu ) * bu il doğum günümün soundtracki yoxdur.

Avqustun gedişi ilə yay da düşdü yola. Qızmar keçməyən, ömrümün ən sərin və küləkli yayı.. Yayılmayan yayı.. Bu ay bir tərəfdən çox gec, bir tərəfdən çox tez keçdi. Yalan demiyim, keçən aydan nə çox asan, nə də çox çətin oldu. Avqustun sonu etibarı ilə həyatımın hüzün ayı başlayır.. Qaçıb gizlənmək istədiyim, səs söz eşitmək istəmədiyim payız gəlir.. Çoxu az edib avqust ayımdan yazıram: 3 il əvvəl əlimə aldığım Amin Maalofun Afrikalı Leo əsərini oxuyub bitirdim O olmadan onlu olanları oldurduq... Dörd kitab bitirdim:                 Afrikalı Leo - Amin Maalouf                Kalbin Temizse Hikayen Mutlu Biter - Hakan Mengüç                Şeker Portakalı - J.V.Vasconcelos                On dakika otuz sekkiz saniye - Elif Şafak Kitabxanama üç kitab əlavə etdim (oxuduqlarımdan son üç kitab) İşdən...

İyul ayımı başqa cür xatırlamıram.. məktəb vaxtı fizikanı yalnız qiymət üçün oxuyan, Şəmiyyə müəlimənin başa saldığı dərsləri başa düşməyib, sadəcə əzbərləyən mən, bu ay fizika oxudum, özdə başa düşərək və istəyərək.. hələ də mütaliələrimə və axtarışlarıma davam edirəm düzü.. Kvant fizikası, hardan necə qarşıma çıxdı bilmirəm. O qədər şeyləri açır ki insanın qarşısında onun ola da bilər və olmaya da bilərləri məni özünə maqnit kimi çəkir. Frekansım onda cəmlənir. Alfa dalğama keçirəm və bu qəbildən daha neçə sözlər.  İyul ayında yenə özümü axtarışla məşğul oldum, amma digər aylara baxanda əldə etdiyim bir şey var. Axtarışın xəritəsini çəkdim.. bəli, artıq bilirəm səbəbim nədir, fərqindəyəm və bu məni qismən rahatladır. İyul ayımı necə keçirtdim sualını qısaca aşağıdakı kimi cavablandıracağam: ..tamamilə zamanımı işə bir də evə sərf etmişəm. ..ondan sonra isə kvant məlumatlarına :) ..ailəmlə maraqlı zaman keçirmişəm, Lahıca getmişəm və Amerikadan qayıda...

Bəzən insan bir ay ərzində nə elədiyini düşünür. Nəinki bir ay, başımızı balışa qoyanda gecələr belə bu hesabatı öz özümüzə veririk. Mən isə son illərimə baxsam elə də vau deyə biləcəyim şeylər etməmişəm, bu bir kənara hətta əvvəllər özüm üçün rutin halına saldığım vərdişləri belə yadırğamışam. Hər gün eyni şablon şeyləri yaşamış, öz həyatıma xüsusi diqqət ayırmamışam. Səbəbini desəm əslində günahkar özüm, özümün təmbəlliyim və ya dəyişimi doğru qəbul edə bilməməyim olub ona görə də susmağı üstün tuturam niyəsini düşünəndə. Susuram deyəndə iç səsim bilir sadəcə yazmaq istəmirəm.. Amma istədiyim başqa şeydir, məsələn istəyirəm yanvarın bu sonuncu gecəsi 31 günə sığışdıra bildiklərimdən danışım bir az. Bu ay mənim üçün o qədər sakit və harmoniya içində keçib ki, hər şeydən əvvəl bunun üçün şükr edir və minnətdarlıq duyuram. Yeni il və ad günüm haqqında uzun uzadı yazmışam :) ondan sonra isə yeni başlanğıclar etmişəm. İndi isə günlərimi vərəqləyərək yenidən yanvarın əvvəlinə qayıdır ...

Yaşımın üstünə yaş gəldikcə düşündüklərimizi, hiss etdiklərimizi yaşadığımıza daha çox inanmağa başlayıram. Bura kvant fizikası, atom enerji məsələləri də daxildir amma mən o tərəflərini bilmirəm, o qədər dərinlikləri ilə maraqlanmamışam. Sadəcə, ürəyimizdəkindən, beynimizdəkindən, şüuraltımızdan, ümumiyyətlə bütün var qüvvə ilə, ən xırda hisslərimizlə hiss etdiklərimizdən gedir söhbət.. Elə bu zaman da düşünürəm bu təsadüf olur, yoxsa onu öz düşüncəmizlə həyatımıza çağırmış oluruq? Bəli, rəsmi surətdə bu gün 30lara vəsiqə qazandım mən. Qadının ən gözəl ili hesab olunurmuş 30lar. Keçən ilim daxili aləmimlə çətin idi, bu ilim keçən ilki bütün çətinliklərimi vurub yıxacaq, əminəm buna. İndi isə günümdən 31 anı paylaşmaq istəyirəm :) o anlar ki, illər sonra mənə xatırladacaq bu günümü.. 1. hər zaman saat 9da yatan, bu gün isə sanki doğum günüm olduğunu hiss etdiyi üçün 12dən sonra yatan oğlum 2. məni düz 00:00 da birinci təbrik edən əzizciyəzim Mələk 3. səhər öz əllər...

Günlərin bir birini necə əvəzlədiyini heç hiss etmirəm. Bir də baxıram ki, gözlədiyim günlər artıq qeyd olunub və geridə qalıb. Zamanın bu qədər sürətlə axıb getməsi bilmirəm xeyrimizədir ya yox. Sonuncu dəfə bloguma cızma-qara edəndə ad günüm idi və oğlum cəmi bir ayına yenicə girmişdi. Mənsə bildiyimiz postpartum hallarında, hormonlarımla vuruşurdum. Artıq o gündən nə az nə çox düz 3 ay keçib, bir həftədən sonra isə oğlum 4 ayına girəcək. Bu müddət ərzində böyük bacımın 35 yaşı, Sevgililər günü, vizamın son tarixi və Bakıya qayıdışım, vətəndə 3 həftə keçirib vizamı təzələyib yenidən ABŞ-a gəlməyim, bir ayın içində körpə ilə 2 dəfə 19 saatlıq səmalarda gəzişmək☺, 8 mart, bacım oğlunun 5 yaşı, çərşənbələr və Novruz bayramı gözümün önündən bir saniyə kimi ötüb keçdi sanki. Halbuki, bu tarixlərin hamısnı gözləyir insan.  İndi isə qabaqda çimərlik mövsümünü, günəşli günləri, oğlumun ilk sözünü, ilk addımını və s. və s. və s. gözləyirəm. Amma kaş bunlar bir göz qırpımında keçib g...

Heç nədən şikayət etməyəcəyəm.. Yaşadıqlarımdan, yaşatdıqlarımdan, heç birindən. Zamanın bizə vermiş olduğu dəyişmə, dəyişdirmə şansından geninə boluna istifadə etmişəm. İstəyərək və istəməyərək, ən pis halda nə istədiyimi bilməyərək zamana qarşı meydan oxumağımın əvəzini isə yetəri qədər almışam. Keçən illə bu ilin müqayisəsinə girişmək istəmirəm, çünki onda ən keçmiş xatirələrim oyanacaq. Amma zaman oyununun 3 il əvvəl oynadığı oyunla bu günkü oyunu arasındakı yerlə göy qədər fərqi görmək var bir də. Oyunçular dəyişib, iştirakçılar dəyişib, vəziyyət dəyişib.. Gah artıran, gah azaldan, gah itirən, gah itirilən, gah bütövləşdirən, gah yarım qoyan zaman.. Həmişə yanımda olacaqlarını düşünüb, amma bir gün məni tərk edənlər, ömürlük yanımda olmaları üçün həyatıma daxil edib, amma bir gün tərk etdiklərim, həmişəlik həyatımdan çıxartdığımı düşünüb, amma tərk edə bilmədiklərim.. Ağrılarımı gülüşlərlə sarımaq, kinimin üzərini sevgi ilə örtmək, yalanları doğrulara çatdırmaq lazım idi...

..heç vaxt heç nə və heç kəs eyni qalmır. bunu kimdənsə tələb etmək ən gülünc və ağlasığmaz isdək olardı bəlkə də. şəkil dəyişir bütün varlıqlar və var olanlar. bir də insanlar.. bizə özümüz qədər yaxın olan insanlar və bizim tanımadıqlarımız... ən pisi tanıdığımıza əmin olub "mənim özüm" dediklərimizin zaman keçdikcə tanımadığımıza günbəgün, qrambaqram istəmədən inanmalı olduqlarımız.. gözlərinin içinə baxanda illərdən bəri tanıdığın o bakiərliyin, saflığın, təmizliyin, o səmimiyyətin itdiyini anlamaq.. hər kəlmədə hiss etdilən soyuqluq.. aranda hər gün bir az da böyüyən ucalan o divar.. iynə kimi sancılan sözlər.. dərk edərəkmi dərk etməyərək mi düşüncəsiz deyilən cümlələr və üsr istəməmələr.. xəstə olanda belə "necəsən?" sualını verməmək.. suallara qaçıram axı hər dəfə - mənmi çox dəyişdim? kədərmi məni belə böyütdü? yoxsa xoşbəxtlikmi səni bu cür dəyişdi? düşüncəsiz etdi? yoxsa mənimi çox düşüncəli etdi? kinli.. sərt.. kobud.. uzun zamandır heç özümüz olmadıq...