from the corner of the world

Müharibədən, əsirlikdən, onların iyrənc və murdar nəticələrindən çox kitablar oxumuşuq, çox filmlər izləmişik. Yaşım artıdqca düşünürəm ki, yazıçıların və ya rejissorların bizə çatdırmaq istədikləri hadisələrin hamısnın bircə-bircə real həyatdan toplandığını başa düşürük, amma bəlkə də dərk etmirik.. Müharibənin var oluşuna razılığa necə olur ki müasir dövrdə də göz yumulur axı?! necə olur ki bu canavarı hələ də sərbəst buraxırlar.. lənət olsun! ..bizim tariximizdə isə bir də Xocalı vəhşilikləri var... Hər il milyonlarla pul töküb, mənasız mərasimlər, heç nəyə bir xeyri olmayan kampaniyalar keçirilir. Abidələr qoyulur, nə bilim 26 fevrala 3 gün qala abidələrin ətrafı yuyulur, güllər əkilir. Hər dəfə "..filan ölkə Xocalı soyqrımını tanıdı!" kimi nidalı cümlələrlə jurnalistlərin üzündə təbəssüm və gözlərində parıltı ilə verdiyi xəbər sanki "Qarabağı aldıq ura!" nidasının əvəzidir. Amma yox.. Nə olsun tanıdı axı?! Bunu siyahıda göstərilən ölkələrin müəyyən rəsmilə

Adi bir məqalənin və ya cümlənin içində keçən, mənə tanış olmayan fərqi yoxdur klassik dövrün və ya müasir dünya ədəbiyyatının yazıçılarından hər dəfə yenisini tanımaq, haqqındakı məlumatları araşdırmaq maraqlı bir işdir. Ən azından dünya görüşün artır, oxumalı olduğun və ya oxunulması vacib olmayan kitablar siyahına əlavələr olunur. Bu gün isə Marsel Prustu tanıdım. Haqqında heç də standart olmayan informasiyalar əldə etdim və özünün ən məhşur əsərlərindən olan 4800 səhifəlik "İtirilmiş zamanın axtarışında" əsərini heç zaman oxumayacağıma özlüyümdə qərar verdim :)  İndi yazacağım sualları hardan tapdığıma gəldikdə isə, mənim bir gözləri iri, üzü sevincli müəllimə dostum var, onda gördüm. Müəllimənin özünün 14 yaşında qarşısına çıxan bu sualları, Marsel Prust 13 yaşında olarkən bir dostunun doğum günündə ona hədiyyə kimi veribmiş. Suallarla tanış olduqda isə elə bizim 12-16 yaş arasında həvəslə yazdığımız "xatirələr dəftərini" xatırladım düzü. Sualları bura

Bəzən illərə, aylara tökərik öz əsəbimizi, yolunda getməyən bütün işlərimizi, uğursuzluğumuzu, itkilərimizi. Bir sözlə həyat yolumuzun neqativlərini.. O zaman mənə demişdi ki bir dost, aylardan çıxma hayfını bunu zamanla anlayacaqsan. Deyilənlər doğru çıxır.. Əgər 5il əvvəl bu günlərdə həm iş, həm ailə, həm şəxsi həyatında uğur cızığını çəkirsənsə, il olur ki həmin tarixdə üzü aşağı istiqamət sonra yenidən yuxarı yenidən aşağı.. Cəbr fənnindən keçdiyimiz funksiyalar kimi. Bir cızığ mənfiyə, bir cızığ müsbətə.. İnsan ruhu incədirsə onu adi sözlə də incidə bilərlər. İnsanın qəlbi kövrəkdirsə bir baxışla belə ağlada bilərlər. Nə olar, etməyin belə... Hər il birmənalı şəkildə nələrsə öyrənirəm. Bir-birindən fərqli duyğulardan baş çıxarıram. Necə davranmaq lazım gəldiyini ayırd edirəm. Bəzən hisslərimə güvənirəm, bəzən məntiqimə. Yeni il çox gözlətmədi ilk imtahanını.. Deyəsən dünən bir imtahan daha verdim. Həyat imtahanı. Keçb keçmədiyim müəyyən müddətdən sonra bilinəcək. Ağır baza

Deməli, 1988-ci ilin 12 yanvar tarixi də düz 28 il əvvəl çərşənbə axşamına düşübmüş. Yəni biləcəyiniz, tarix bu gün necə lazımdı təkrarlanıb. Nöqtə, vergülünə kimi. Bəlkə də bu gün hansısa bir körpə mən doğulduğum saatda belə dünyaya gəlib. Kim bilir? bəlkə də :) 28 il əvvəl isə həyat indikidən əslində nə qədər gör fərqli idi, dəfələrlə, çox dəfələrlə hətta... Ən azından mən sovet dövrünün yetirməsiyəm. Amma indi? Böyüdüm... həm də necə lazımdı böyüdüm artıq. Böyüdüldüm, böyüdüm və bir gün də böyüdəcəm :) Aramızda qalsın, amma bu ilə arzularım keçən ilkindən də çoxdur ;) ilimin devizi isə: Arzularının arxasınca get! Çünki mütləq bir gün onlara çatacaqsan...

..yeni ilə hardasa nə az nə çox düz 10 saat qalıb. :) Mənsə metrodayam. ..anamın yanına tələsirəm. .ona baş çəkməyə, ürəyimdəkiləri ona deməyə tələsirəm.. Metroda hardasa 7-8yaşında bir oğlan anasının əlini üzünü öpür. Nəsə istəyir ondan, amma anası vermir :) gülümsündüm. Anası da görüb oğlunu sığallıyıb öpdü. Mənzərə qəşəng idi. Bu il nə gələcəyə qaçmağın, nə də keçmişlə yaşamağın bir xeyri olduğunu öyrəndim. Öyrəndim ki, bu gün bu gündür vəssalam. Bacarırsan yaşa. Bacarmırsansa, deməli.... deməlinin arxasınca çox söz deməy olar, amma siz özünüz seçin. Çünki, hər seçim bir yoldu və hər yol mütləq bizə nələrsə öyrədir. Mütləq! Amma bu gün tələsmək olar.. ..sevdiklərimizə, itirdiklərimizə, səhvlərimizi düzəltməyə.. Gələn il anamı daha çox başa düşmək arzusu ilə... 3 il aradan sonra, öz evimdə :)

Bu il qarşıma 100 kitab oxumağı məqsəd qoysam da məqsədimə çata bilmədim. Hətta aylarla kitab əlimə almağa fürsətim belə olmadı. Amma, səbəbi məlumdu. Ona görə də çox da təəssüflənmirəm sözün doğrusu :) Ötən il 35 kitab oxusamda, bu il cəmi cümlətanı 12 kitaba yer verə bildim. Belə götürsək, hər aya bircə kitab. Beləliklə: 1. Jojo Moyes - "Sevgilimden son mektup" - son oxuduğum "Ardında bıraktığın kadın" qədər təsir etməsə də, maraqla oxudum. 2. Erix Maria Remark - "İnsanları sevmelisin" - Remarkı çox sevirəm. Amma, təəssüf ki bu əsəri dərinliklə  xatırlaya bilmədim. yəqin ki yenidən oxuyacaqlarım siyahısında yer alacaq! 3. Varis Dirie - "Səhra çiçəyi" - yazarın adı sizi də çaşdırmasın. Bu azərbaycanlı Varis deyil, özü Afrikanın səhralarından qaçıb ABŞ-da model olan qızcığazdır. Öz həyatını qələmə alıb və kitab əsasında kinosu da çəkilib. Olduqca maraqlı və həyəcanlı əsərdir. Kinosu da məsləhətlidir. 4. Aleksandr Javelius - "Leyla&

Təqvimlər heç zaman aldatmır.. nə səni mənə gətirəcəyi, nə də sənin yanına gedə biləcəyim zamanı vəd edən günləri qırmızılamır.. yenidən sənli günlərin gələcəyinə ümid vermir,     ..vəd vermir, ..heç zaman aldatmır təvqimlər.. Təqvimlər heç zaman yanılmır.. qəlibə düşmüş həftələr, aylar hər yeni il boyu mənə boylanır.. özümün işarələdiyim günlər gəlir, keçir, uçur.. ..amma, yenidən sənli günlərin gələcəyinə ümid vermir, ..vəd vermir, heç zaman aldatmır təqvimlər.. Təqvimlər heç zaman qaytarmır.. artırdığı qədər azaldır, ..alır, qoparır, aparır. sonra arsızca yaraları sarıyır.. ..sağaltmır yenidən sənli günlərin gələcəyinə ümid vermir, ..vəd vermir, heç zaman aldatmır təqvimlər.. Təqvimlər heç zaman unutdurmur.. bacarmır.. səni dünyaya bəxş edən avqust, məni sənə pay verən yanvar və qəddarca səni məndən qoparan oktyabr necə çıxsın təqvimdən!? necə qəlibi pozulsun!? necə nizam korlansın!? ..unutdurmur yenidən sənli günlərin gələcəyinə ümid vermir, ..

BAŞLAYANDA: Elə kitablar var ki, onları oxuduğun zama bir səhifədə azı 4-5 dəfə Google-u ziyarət edirsən. İçindəki real məlumatlar,  maraq oyadacaq tarixi hadisələr istər istəməz bu axtarış saytına üz tutmağa vadar edir insanı. Elə yazıçılar da var ki, onlardan bu tip əsəri ərsəyə gətirmələri gözlənilməz olur. Bayağı əsərlərdən bu qədər ciddi bir əsərə keçid, heç də hər yazıçının işi deyil. Həm kitab, həm də yazıçı haqqında qeyd etdiyim bu abzasların hər ikisini isə Frederik Beqbederin "Una və Selincer" (Oona and Salinger) əsərinə aid edirəm. Əsəri, iyul ayında dostlarımdan birinin facebookda paylaşdığı "Bakıya çatan kimi alacağam" postundan sonra fikrimin bir küncündə saxlamışdım. Sentyabrda aldığım kitabı noyabrda oxuyub bitirdim. Səkkiz metro stansiyasında hər gün açıb qurtum-qurtum su içən insan kimi yavaş-yavaş oxudum. GÖZLƏNİLMƏZLİK: Frederik Beqbederin Azərbaycanda ən çox tanınmasına səbəb, "Məhəbbət üç il yaşayır" əsəri oldu. Mən də kitabı

Həyatının sayılı günlərini yaşasan da hər hansı bir məqsəd dalınca düşürsənsə, deməli, həyatını boşa yaşamamısan. "Mən döyüşdə düşməsinə baxmayaraq, döyüşü uduzmayan oğlan kimi yadda qalmaq istəyirəm" - demişdi Zach Sobiech. Bəlkə də, onun həyatı da adi uşaqların həyatı kimi olsa idi, bu qədər məqsədli olmazdı. Ya da məqsədi olsa da, bu qədər çox tanınmazdı. 18 illik ömrünə musiqi qrupu yaratmaq, youtube-da milyon baxış sayısını keçən məhşur  "Clouds" ("Buludlar") mahnısını oxumaq, albom buraxmaq, çox mehriban bir ailədə böyümək və son ana kimi yanından ayrılmayan sevgilisi Amy ilə unudulmaz anlar keçirməyi sığdıra bildi. Zach Sobiech 1995-ci ildə Amerikanın Saint Paul şəhərində, bəzi amerika kinolarında gördüyümüz kimi çoxuşaqlı ailədə, adi uşaqlar kimi dünyaya gəldi. Amma təəssüf ki, həyat heç də hər zaman insanların istəkləri üzərinə qurulmur. 14 yaşında sümük xərçəngi diaqnozu qoyulan Zach, çox çətin, ağrılı bir yeniyetməlik dövrü keçirir.

Dünən işdə sakitlik olduğu üçün XXI əsr müasir dünya ədəbiyyatından ən çox satılan, ən çox oxunan 100 kitab siyahılarına baxdım. Həm goodreads-dən, həm BBC-nin siyahılarından, həm də türk-rus mənbələrindən eyni kitabların adını görüb, ümumi nəticəyə gəldim və özüm üçün fürsət düşdükcə alacağım kitabların siyahısını tutdum. O sıraya bir-bir kitabları əlavə etdikdən sonra, əslində, bəzi şedevrləri hələ də oxumadığımı da öz-özlüyümdə düşündüm. Məsəl üçün, bütün dünyanın ağız dolusu danışdığı Dostoyevskidən cəmi bircə əsəri "Qumarbaz"ı oxumuşam. Lev Tolstoyun uşaq vaxtı hekayələrini oxumuşam sadəcə. Nə yalan danışım axı, rus ədəbiyyatını elə də sevmirəm. Amma bir dəfə təsadüfən adı və qısa məzmunu qarşıma çıxan Çexovun "6 nömrəli palata" əsərini bir gecəyə elektron formada ləzzətlə oxumuşdum. Məsələn, mən "Master və Marqarita"nı yarımçıq qoymuşam, digər dünya yazarlarından bəh eləsəm, Sartrdan oxumamışam, Morua da, Kortazar da yarım saxladıqlarım sırasındadı